...διότι, το γεγονός πως μία μεγάλη πλειοψηφία κοιτάζει την πάρτη της και τον κύκλο της δεν θα μου στερήσει το δικαίωμα, το προνόμιο, τη χαρά και την μεγάλη, ανεξήγητη γαλήνη να ζω στον τόπο που με διαμόρφωσε, του οποίου είμαι γέννημα και που με έχει κάνει αυτό που είμαι τόσο όσο και οι γονείς μου.
Διότι δεν μπορώ, δεν μου πάει καρδιά, δεν έχω το δικαίωμα να απαιτώ από έναν άνθρωπο που τα τελευταία τρία χρόνια έχει ανατραπεί ότι ήξερε ως ζωή, που ζει έναν πόλεμο χωρίς όπλα αλλά με πρωτόγνωρη βία και ανασφάλεια, να φροντίζει να μοιάζει η καθημερινότητά μου με Αμερικάνικο Σήριαλ. Ναι, γουστάρω και είναι ωραία να μου χαμογελάνε, ακόμα και ψυχαναγκαστικά, και να τηρούνε τους κανόνες της καλής συμπεριφοράς, ακόμα και ξύλινα. Ωστόσο μπορώ να καταλάβω γιατί κάποιος δεν το κάνει... ειδικά αυτές τις εποχές. Μπορώ να νιώσω την μαυρίλα μέσα του και να αισθανθώ πόσο τον εμποδίζει να είναι ηλιόλουστος.
Διότι, ακόμα, αν κάποιος δεν μου πει ευχαριστώ ή παρακαλώ, δεν σημαίνει πως είναι κατώτερος ή ασήμαντος ή αμόρφωτος ή αγενής. Μπορεί απλά να σημαίνει ότι και αυτός έπεσε άκλαφτο θύμα της νοοτροπίας "εγώ
ρε αξίζω να πάω να ζήσω στο Μανχάταν ρε, να μεγαλουργήσω και σιγά μην κάθομαι τώρα
να χαιρετάω και να είμαι ευγενικός με τον κάθε γύφτο που με περιστοιχίζει, ω
μον ντιέ ω μον ντιε!"
Διότι, ναι, εμείς εδώ πετάμε δυστυχώς σκουπίδια στον δρόμο - αλλά και στην Νέα Υόρκη κάθεσαι σε ένα πάρκο δίπλα στην Times Square να φας ένα σάντουϊτς και περνά κάτω από το παγκάκι ξαφνικά ένας αρουραίος μεγάλος σαν καλοζωισμένη γάτα. Ενώ στο Λονδίνο κάτω από τις βιτρίνες και τα ωραία κόκκινα λεωφορεία και τα docks «ουρλιάζει» μία μυρωδιά ούρων και μπύρας. Για να μη σου πω τι γίνεται στην Μόσχα, τη Βαρσοβία, το Παρίσι, τη Ρώμη (έχω ίδια γνώση και ας πήγα για βδομάδα, άντε το πολύ δεκαήμερο). Και κανένα από αυτά τα παραδείγματα δεν είναι χειρότερα από το άλλο – χειρότερο είναι να μην έχεις λύσει τα θέματα σου τα ψυχολογικά και ακόμα να λειτουργείς, τέτοιες κρίσιμες εποχές για την χώρα, με την εφηβική νοοτροπία «το γρασίδι από την άλλη πλευρά του φράχτη είναι τόσο τέλειο ρε γαμώτιιιιιιιιι– και εμένα αυτά μου αξίζουν, τα καλλίτερα, τα καλλίτερα».
Διότι, ναι στο εξωτερικό μπορεί να μην προσπαθήσει να μου κλέψει κάποιος την ουρά στα σαλάμια. Αλλά, ποτέ, ΠΟΤΕ στο ταμείο ένας άγνωστος δεν θα πει στην ταμία (αυτή που δεν χαμογελά, μα γιατί μου χαλά την μέρα, πως τολμά;) «θα τα πληρώσω εγώ αυτά» - εννοώντας το λογαριασμό ενός άστεγου που μετράει τα φραγκοδίφραγκά του για να αγοράσει ένα σάντουιτς και ένα γάλα. Και δεν αξιολογώ τώρα τι είναι καλύτερο από τα δύο να έχεις ως ικανότητα (αν και μεταξύ μας, η καρδιά μου το αξιολογεί μία χαρά...) αλλά μετά λόγου γνώση θα ήθελα να ζω εκεί που οι ικανότητες των ανθρώπων είναι πιο συγγενείς με την δική μου ικανότητα. Και όπου οι ελλείψεις τους είναι κοντά στις δικές μου ελλείψεις.
Διότι, ακόμα και τώρα, μετά από τόσα χρόνια και τόση πίεση, ακόμα και μετά τους φασίστες που θέλουν και αυτοί να κάνουν αυτή τη χώρα κάτι διαφορετικό από τη φύση της (πιο αστραφτερό, πιο παρουσιάσιμο) έχω την χαρά και την δυνατότητα να αποφασίσω 2 η ώρα τη νύχτα να βγω να περπατήσω στο κέντρο, έτσι επειδή μου ήρθε και μόνο. Και ξέρω πως οι μπάτσοι δεν θα με σταματήσουν να ελέγξουν τι ύποπτο κάνω (όπως μου έχει συμβεί στην Βοστώνη στις 11 τη νύχτα) ενώ μάλλον θα πετύχω και κανέναν άλλο ρομαντικό φίλο στο δρόμο που έχει βγει να πνίξει την καψούρα του περπατώντας. Ενώ αν πάω στην «ποιότητα ζωής» από τις 9 το βράδυ θα ερημώνει η πλάση. Και ξαναλέω, δεν το θεωρώ αυτό χειρότερο ή καλύτερο από αυτό που κάνουμε εδώ... αλλά αυτό που κάνουμε εδώ είναι δικό μου. Και θέλω την ζωή μου να την ζήσω ανάμεσα σε εκλεκτές ατελείς συγγένειες, όχι σε ψυχρές λειτουργικότητες...
Διότι έχω συνείδηση πως μέσα σε αυτήν την λαίλαπα που έχει πέσει στην χώρα, το πρόβλημα δεν είναι η ομοιόμορφη διακόσμηση των σπιτιών (πήγαινε σε μία μεσοκατώτερης τάξης γειτονιά της Βοστώνης και θα σου πω εγώ ομοιομορφία και σεβασμό στον δημόσιο χώρο). Ούτε βέβαια το να μου χαμογελά η ταμίας στο Super market σαν να είμαι ο Mr Big που κάνει γύρισμα στο μαγαζί της (και τέλος πάντων, ας αναγνωρίσουμε κάποτε το δικαίωμα στους ανθρώπους να μην δίνουν συνεχώς παράσταση, να χαλαρώνουν). Το πρόβλημα είναι όσοι ακόμα έχουμε, δόξα Τω Θεώ, έναν τρόπο να επιβιώνουμε σε αυτήν την κοινωνία όπου τόσοι πολλοί και τόσο κοντά μας δυσκολεύονται και υποφέρουν (και που αυτό τους δίδει για μένα ΑΜΕΣΩΣ το δικαίωμα να μην μου χαμογελάνε) να αποβάλλουμε τον ραγιαδισμό. Να αλλάξουμε πια την κλισέ και κυρίως ρηχή θεματολογία περί "θέμου σε τι χώρα ζω" και την οποία, θυμήσου, την ακούγαμε και στις εποχές των παχιών αγελάδων. Να σταματήσουμε να σκεφτόμαστε με όρους «έξω είναι καλύτερα» - «μόνο στην Ελλάδα γίνονται αυτά». Έξω δεν είναι καλύτερα. Είναι αλλιώς. Και ναι, μόνο στην Ελλάδα γίνονται αυτά. Αλλά στο εξωτερικό γίνονται άλλα. Που επειδή είσαι Έλληνας, όχι καλύτερος, όχι χειρότερος, κάτι άλλο, θα σου κάθονται ως πολύ χειρότερα...
Διότι προτιμώ χίλιες φορές να ανησυχώ για το κακό γούστο των συμπατριωτών μου, να εκνευρίζομαι που δεν θα καθαρίσουν το χιόνι από την αυλή εθελοντικά (ποιό χιόνι ωρέ; α ξέχασα, στο Fringe χιονίζει πάλι απόψε...) παρά για το αν μία μέρα στο σχολείο του αξιολάτρευτου του πιτσιφρικιού του ανηψιού μου θα μπει ένας 19χρονος με ευγενική χαμογελαστή μάνα που όμως τον μεγάλωσε χωρίς κανένα αυθεντικό συναίσθημα, για να σκοτώσει, πυροβολώντας σαν σε video game, είκοσι εξάχρονα. Ε και τώρα ό,τι και να λέμε ακόμα, ακόμα, (αλλά για πόσο ακόμα;) η ελληνική κοινωνία δεν δημιουργεί τέτοιες στρεβλώσεις.
Διότι έμαθα πια, στα 40 μου ότι μόνο ένας δρόμος υπάρχει να γίνεις καλύτερος, το καλύτερο που μπορείς – σαν άνθρωπος ή σαν χώρα. Να σταματήσεις να συγκρίνεις τον εαυτό σου με τους άλλους και με αγάπη και συγκέντρωση να σκύψεις να τον γνωρίσεις. Και αφού τον γνωρίσεις και καταλάβεις τι μπορείς να κάνεις καλλίτερο, να ξεκινήσεις. Το ταξίδι το σημαντικό δεν είναι να βρεις μία δουλειά και να πας εκεί που λανθασμένα και κρίνοντας από τα σήριαλ πιστεύεις πως είναι καλλίτερα. Το ταξίδι το σπουδαίο είναι να φτάσεις σε άλλους πιο όμορφους προορισμούς εδώ, στον τόπο σου. Και έτσι, με αυτόν τον τρόπο να το κάνεις και τον τόπο σου έναν καλύτερο προορισμό. Αν όχι για σένα, γιατί μάλλον δεν προλαβαίνεις πια, είναι και οι εποχές γεμάτες προκλήσεις, για το ανήψι σου.
