εγώ και ο Kevin Spacey. (φρέσκο και κάπως πιο αισιόδοξο ποστ)

Μέσα σε όλα που μου συμβαίνουν, αυτό το κάπως δύσκολο Καλοκαίρι της Ενηλικίωσής μου, εχτές ήμουν ένας από τις μερικές χιλιάδες ευλογημένων και τυχερών που είδαμε στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, τον Ριχάρδο τον Τρίτο, του William Shakespeare, με τον Κέβιν Σπέισι σκηνοθετημένο από τον Σαμ Μέντες. Πολυαναμενόμενη παράσταση, με "Ηollywood Star" Factor 100%, και λόγω του πρωταγωνιστή, αλλά και λόγω του σκηνοθέτη, ε όπως καταλαβαίνεις δεν μπορώ να μην την αναλύσω! πάμε λοιπόν!

Όχι πως είχα καμία αμφιβολία, αλλά εχτές ένοιωσα στο πετσί μου, με όλο μου το είναι, γιατί ο Σέξπηρ έχει την τόσο σημαντική θέση που έχει στο παγκόσμιο στερέωμα της τέχνης. Το έργο που σκάρωσε και είδαμε χτες είναι αριστουργηματικό. Η πλοκή, οι χαρακτήρες, τα λόγια που βάζει στο στόμα τους, γενικά ο τρόπος που γράφει είναι μοναδικός. Τα σχήματα λόγου, οι παρομοιώσεις, οι παύσεις, οι μεταφορές, τα επίθετα, τα ρήματα, όλα, όλα είναι το κάθε ένα από αυτά ένα μικρό κόσμημα, που μαζί συνθέτουν ένα ανυπέρβλητης ομορφιάς σύνολο - τόσο σε επίπεδο νοήματος, όσο και σε επίπεδο χρήσης του λόγου.

Αυτό που απόλαυσα περισσότερο από οτιδήποτε δεν ήταν το Αγγλικό κείμενο, αλλά το Ελληνικό. Δυστυχώς δεν ξέρω τόσο καλά Αγγλικά ώστε να καταφέρω να παρακολουθήσω την παράσταση χωρίς να βλέπω υπέρτιτλους... Όμως, η μετάφραση του έργου ήταν τόσο καλή, οι φράσεις που διάβαζα στα ελληνικά τόσο "κεντημένες" ώστε μπήκα χωρίς καμία δυσκολία στον κόσμο του έργου - και όχι μόνο μπήκα, αλλά μαγεύτηκα, πραγματικά. Παρά την τρίωρη διάρκεια. Αξίζουν στην μεταφράστρια πολλά πολλά μπράβο. Έφη Γιαννοπούλου λέγεται και έκανε εξαιρετική δουλειά. Γιο γκό γκέρλ!

Κόσμος κόσμος κόσμος κόσμος κόσμος μιλιούνια. Όλων των ειδών άνθρωποι. Trendy φάτσες, δεξιοί συντηρητικούρες, μεταμοντέρνοι μεσήλικες, καταθλιπτικοί 35άρηδες, Μυκονιάτικα ζευγαράκια, παρέες σαν αυτές που βλέπεις να κατακλύζουν την ταράτσα του Bios, δημόσιοι υπάλληλοι, υπέροχες γιαγιάδες με μωβ μαλλί, gay couples... το θέατρο είχε κάθε καρυδιάς καρύδι. Χαίρομαι που άνθρωποι και μάλιστα πολλοί, διέθεσαν το χρόνο και το χρήμα τους για να δουν ένα πραγματικό έργο τέχνης.

Και ακριβώς επειδή η παράσταση είχε τόσο πολύ κόσμο, την ψιλοπάτησα, και κατέληξα να κάθομαι τελευταία σχεδόν σειρά του πάνω διαζώματος, περίπου 4 έτη φωτός μακρυά από την σκηνή - για να το θέσω δηλαδή απλά, με τίποτε δεν μπορώ να ισχυριστώ ότι πραγματικά ΕΙΔΑ τον Kevin Spacey να παίζει στην Επίδαυρο. Ότι τον άκουσα, ναι τον άκουσα, ότι είδα την φιγούρα του, ναι την είδα, και εκτίμησα το πως έπαιζε τον καμπούρη και σακάτη... αλλά ήμουν τόσο μακρυά που το πρόσωπό του δεν το διέκρινα σχεδόν καθόλου. Όπως και κανενός άλλου ηθοποιού.

Όμως, έτσι είναι η ζωή. Σε κάποιες παραστάσεις κάθεσαι πρώτη μούρη στο Καβούρι, σε κάποιες άλλες κάθεσαι τέρμα θεού, το θέμα είναι να ζυγιάζεις τα πράγματα, να είσαι συνειδητοποιημένος και από κάθε περίσταση να παίρνεις το καλλίτερο... Χωρίς να σκέφτεσαι, στις καλές στιγμές, ότι κάποτε όλο αυτό θα τελειώσει, και χωρίς να αναπολείς στις κακές στιγμές ότι κάποτε ήταν καλλίτερα τα πράγματα. Ούτως ή άλλως, η ζωή κάνει κύκλους, ό,τι ανεβαίνει κατεβαίνει, ό,τι πονάει ξεπονά, όλα περνάνε. Σημασία έχει τελικά να είσαι παρόν. εγώ αυτό έχω καταλάβει.

Ευτυχώς που το έργο είχε κι ένα κομμάτι video προβολής όπου βλέπαμε σε κοντινό πλάνο το πρόσωπο του Mega Star Kevin και έτσι είδαμε το μάτι το τσακίρικο και την παιγνιδιάρικη έκφραση κάπως καθαρά.

Η παράσταση ήταν πολύ καλή, είχε και τις μοντερνιές της, είχε και τις υποβλητικές της στιγμές, είχε και τα πολύ ωραία τεχνάσματα του πως αλλάζαν οι σκηνές, πως καταλαβαίνουμε ποιον από όλους τους ήρωες βλέπουμε κλπ κλπ. Ισορροπούσε με ένα πολύ κονεσέρικο τρόπο ανάμεσα στο minimal και το χορταστικό (προσοχή, όχι μπουχτιστικό!) και αυτό ήταν τέλειο!

Οι ηθοποιοί, όλοι, εξαιρετικοί. Φωνές καμπάνες, διακυμάνσεις στον τόσο φωνής ευδιάκριτες, πειστικές, χωρίς υπερβολές και σφιξίματα. Και οι κινήσεις τους, μετρημένες, σε ανθρώπινη κλίμακα, χωρίς υπερβολή και δήθεν. Μέχρι και κάτι παιδάκια που παίζαν, ήταν απίστευτα άνετα και "στιβαρά" (σε αντίθεση με τα παιδάκια που παίζουν σε ελληνικές παραστάσεις τα οποία θες να τα στείλεις πίσω στο σχολείο τους αμέσως).

Ο Kevin, δε, ήταν καταπληκτικός. Ο τρόπος που έκανε τον κουτσό, η "χάρη" με την οποία κουβάλαγε την καμπούρα του, η διαβολικότητα με την οποία γελούσε, η υποκρισία με την οποία έκανε κολακείες, η τραγικότητα που έβγαλε όταν "τιμωρήθηκε" από το φρικτό όνειρο, όλα, όλα ήταν αντάξια ενός σταρ. Δεν είναι ούτε τυχαίος, ούτε υπερεκτιμημένος.

Το ένα σημείο που δεν μου άρεσε ο κυρ Κέβιν ήταν εκείνο της video προβολής, με το κοντινό πλάνο στο πρόσωπό, το οποίο υποτίθεται ότι ήταν ειρωνικό-χιουμοριστικό και σαν να μου φάνηκε ότι ο άνθρωπός μας έκανε περισσότερες μούτες από όσο χρειαζόταν. Γιατί; Για να βγάλει γέλιο; Περιττό...

Αυτό το κοινό, είμαστε τόσο χαζό ώρες ώρες. Γελάμε στο πιο ΑΚΥΡΑ σημεία, στα πιο πιο πιο τραγικά, απλά επειδή ακούμε μία κλισεδούρα... αμάν πια, κάποια στιγμή που ήρθε να με χαστουκίσω, επειδή ήμουν μέρος του κοινού που γελούσε άκυρα...

Και πάμε στο καλλίτερο τώρα, στο έργο, την πλοκή: Ο Ριχάρδος ο Τρίτος, παραμορφωμένος, καμπούρης, κακάσχημος, κουτσός, γενικά πολύ αδικημένος από την ζωή τρίτος αδελφός βασιλικής οικογένειας, σκοτώνει με την σειρά όλους τους συγγενείς του που προηγούνται της διαδοχής του θρόνου (μιλάμε για ανήψια, πατέρα, αδέλφια, ό,τι πετάει και ό,τι κολυμπαει) και στο τέλος με ραδιουργίες, γάμους και προδοσίες πρώην συντρόφων και συνεργών του, κατορθώνει να ανέβει στον θρόνο της Αγγλίας. Και ύστερα, οι ελάχιστοι εναπομείναντες ζωντανοί αντίπαλοί του συνασπίζονται και καταφέρνουν να τον ανατρέψουν. Τέλος καλό, όλα καλά!

Πως τώρα, ο πούστης ο Σέξπηρ καταφέρνει και αυτήν την σχετικά απλοϊκή πλοκή, την κάνει όχι μόνο τρίωρη αλλά και μεστή, γεμάτη με σχεδόν όλα τα αρχετυπικά νοήματα της ζωής, ε αυτό είναι και όλο το μεγαλείο του. Διότι το έργο μιλάει για όλα, χώρις υπερβολή: Τους αδικημένους από την φύση ανθρώπους και πως μπορούν να αντιδράσουν σε αυτήν την αδικία, την υποκρισία, την έλλειψη αγάπης, την δύναμη της κολακίας, την ικανότητα του χρήματος να αλλοτριώνει μέχρι και τις πιο ισχυρές συνειδήσεις, την παντοδυναμία της λαχτάρας για εξουσία, που δεν είναι παρά επιθυμία να σε αγαπήσουν... και βέβαια, το πόσο ισχυρά είναι τα εσωτερικά αντισώματα του ανθρώπου, που ακόμα και όταν κάνει τα μεγαλύτερα εγκλήματα, ακόμα και αν είναι ο πιο φαύλος από όλους, τελικά η βαθιά εσωτερική αίσθηση του δικαίου, που λες και μας έχει δοθεί από την φύση ως μέγιστα χρήσιμο φρένο, τον τιμωρεί μέσω του ίδιου του του εαυτού για όλα τα κρίματά του...

Το χειροκρότημα στο τέλος ήταν θυελλώδες και κράτησε πολύ ώρα. Δεν είδα φάτσα Kevin να καταγράψω αν του άρεσε η αποθέωση, αυτό όμως που είδα, από εκεί ψηλά που στεκόμουν είναι το εξής: Μόλις έχουν ανάψει τα φώτα του θεάτρου, εμείς έχουμε σταματήσει να αλυχτάμε στο χειροκρότημα και ο Kevin, ντυμένος όπως είναι με τα ματωμένα ρούχα της "δουλειάς", τρέχει προς το αυτοκίνητο που τον περιμένει πίσω από την σκηνή, για να φύγει για το ξενοδοχείο πριν ξεκινήσει ο χαμός της κίνησης. Έβαλε μία πιλάλα ο κερατάς, τα εκατό μέτρα τα έκανε σε 9 δευτερόλεπτα. Μπήκε στο πίσω κάθισμα του λευκού αυτοκινήτου - στο μπροστινό μπήκε ένας άλλος κύριος με κόκκινο πόλο μπλουζάκι. Έτσι, για να ξέρεις και τα κοτσομπολιά.

Πάρε και φωτό από την ώρα του χειροκροτήματος, μας την έστειλε ο Φώτης που καθόταν σε θέσεις ανθρωπινές, και το είδε όλο σε όλο του το μεγαλείο, όλοι μαζί τώρα "ευχαριστούμε Φώτη":

Το έργο είναι αυτό που περιλαμβάνει την θρυλική Σεξπηρική φράση "Ένα άλογο, το βασίλειό μου για ένα άλογο" αλλά και την άλλη "The Winter of Our Discontent" που την έχει ο αγαπημένος μου John Steinbeck τίτλο στο τελευταίο μυθιστόρημα του πριν συγχωρεθεί. Τις ήξερα τις φράσεις, τις είχα ακούσει αλλά δεν γνώριζα πως είναι από αυτό το έργο. Πρέπει να πω ότι ο Kevin ήταν πάρα πολύ καλός στο σημείο που κινδυνεύει η ζωή του και εκλιπαρεί "ένα άλογο, το βασίλειό μου για ένα άλογο". Μπράβο του. Να έρθει αμέσως σπίτι να του πω συχαρίκια.

Απορώ ρε γαμώτο, αυτοί που είχαν γεμίσει το πάνω διάζωμα στις 8 παρά που έφτασα εγώ στο θέατρο και έτσι αναγκάστηκα να καθίσω στου διαόλου την μάνα, από τι ώρα είχαν πάει, από τις 6 το απόγευμα; - γκρ γκρ γκρ γκρ γκρ γκρ. Τέλος πάντων, ας μην γκρινιάζω, πάλι καλά που ο φίλος μου ο Δημητράκης κανόνισε και μας έβγαλε εισιτήρια πριν καν μας ρωτήσει (τα οποία μας τα κέρασε κιόλας). Ούτως ή άλλως, ακόμα και αυτοί που ήταν στο κάτω διάζωμα, μόνο αν ήταν καθισμένοι στις 10, άντε 12 πρώτες σειρές, έβλεπαν φάτσα Keniv. Οι από πάνω, nada, ничего, rien, nichts. χαχαχαχαχα (γελάει διαβολικά καθώς συμπληρώνει την αίτηση για εγγραφή στην Greenpeace για να ησυχάσει τις τύψεις του).

Αυτό, που μας απείλησαν και καλά από τα μεγάφωνα οι υπεύθυνοι του θεάτρου πριν αρχίσει το έργο ότι αν βγάλουμε φωτό με φλας υπάρχει "κίνδυνος να σταματήσουν οι ηθοποιοί την παράσταση και δεν θα το θέλατε ποτέ, ποτέ αυτό, να έχετε την ευθύνη για κάτι τέτοιο" το βρήκαμε όλοι τόσο lame, τόσο γελοίο που το συγχωρήσαμε αμέσως μόλις το ακούσαμε. Έλεος. να μην επαναληφθεί.

Μετά το τέλος της παράστασης, Επίδαυρος γαρ, κάναμε μία ώρα να βγούμε από τα parking, από την οποία το ένα τρίτο το έφαγα για να βρω το αυτοκίνητό μου που είχα ψιλοξεχάσει που το άφησα. Στην Αθήνα έφτασα κατά τις 4 τα ξημερώματα, είχε κίνηση, τι να κάνουμε, δεν με πείραξε όμως, στην διαδρομή μου συνέβη πάλι μία εμπειρία από αυτές που σε κάνουν να λες "0k, δεν υπάρχει τυχαίο ρε παιδί μου σε αυτήν την ζωή, δεν υπάρχει....".

Η τέχνη είναι μεγάλη παρηγοριά. Εκεί πάνω βασίζεται η τόσο μεγάλη θέση που έχει κάτι τόσο "μη-πρακτικό" στην καθημερινότητά μας. Και πραγματικά στεναχωριέμαι πολύ για τους ανθρώπους που για διάφορους λόγους δεν έχουν ανακαλύψει την μαλακτική για την καρδιά και το μυαλό δύναμή της.

Από όλες τις παραστάσεις που έχω πάει εδώ και πάρα πολλά χρόνια, τέτοια γκομενοθύελλα δεν έχω ξαναδεί - μα τι στο καλό, casting κάνανε πριν πουλήσουν τα εισιτήρια, 1 στους 5 θεατές να είναι ένταση 9 της κλίμακας σεξορίχτερ; πολύ, πολύ, πολύ γκομενάκι. Θα μου πεις όμως, γι αυτό τον είπαν Σεξπηρ - γιατί έχει Σεξ και πυρ, χιχιχιχιχι.

αν μπορείς να βρεις τρόπο να πας στην παράσταση, μην διστάσεις. παρακάλεσε, ικέτευσε, απείλησε, βρίσε... αλλά πήγαινε. Είναι Σεξπηρ, είναι Επίδαυρος και ναι, είναι Kevin Spacey. θα έχεις αν μη το άλλο να το λες στα εγγόνια σου στο απώτερο μέλλον... "αχ δόουζ χουέρ δη ντέηζ, τότε που βλέπαμε Επίδαυρο Σέξπηρ με Kevin, όχι τώρα που η Britney/Beyonce/Gaga/ μας το έριξε στην ηθοποιία και ανεβάζει Αντιγόνη".